poniedziałek, 20 listopada 2017

Sprawna buzia - ładna mowa


"sssssssssssssssssss" (bez "y")

Po długiej przerwie, spowodowanej nawałem zajęć kilka prostych ćwiczeń - zabaw artykulacyjnych, fonacyjnych i ortofonicznych dla najmłodszych. Większość z nich wykonujemy oczywiście przy otwartych ustach (dość szeroko, ale bez przesady). Dla uatrakcyjnienia zabawy, możemy skompletować woreczek –pudełko -szkatułkę etc. z przedmiotami lub obrazkami ilustrującymi ćwiczenia. Losujemy i wykonujemy z dzieckiem ćwiczenie odpowiadające przedmiotowi lub rysunkowi.
1.      Lew- szeroko otwieramy usta
2.      Wąż- naśladujemy syczenie węża „sssss” (język znajduje się za dolnymi zębami, zęby są przybliżone, usta rozciągają się w uśmiechu)
3.      Pszczoła- naśladujemy „bzyczenie” bzzzz (język za dolnymi zębami, zęby zbliżone j.w.)
4.      Pędzel- malujemy podniebienie czubkiem języka (usta szeroko otwarte)
5.      Krówki- muczą „muuu”, żują trawę (buzia zamknięta, poruszamy żuchwą w różne strony)
6.      Szczoteczka do zębów- myjemy zęby czubkiem języka
7.      Cyferki- dotykając kolejno czubkiem języka ząbki- liczymy je
8.      Konik- kląskanie językiem
9.      Kotek- oblizujemy dookoła usta, raz w jedną, raz w drugą stronę
10.  Balon- nabieramy powietrze w oba policzki, do jednego, do drugiego, pod nosem i pod dolną wargę
11.  Cukierek- wypychamy czubkiem języka policzek, raz z jednej, raz z drugiej strony
12.  Jaszczurka- zwinny języczek dotyka raz prawego, raz lewego kącika ust
13.  Świnka- naśladujemy chrząkanie
14.  Uśmiech- uśmiech „całą buzią” potem, jeśli dziecko potrafi raz jedną, raz drugą stroną. Pomaga zmrużenie oka po tej stronie, która ma się uśmiecha.
 
"Czarne kalosze w kółeczka i kropeczki"

Życzę pomysłowości i radosnego czasu z dzieckiem :D

poniedziałek, 17 kwietnia 2017

"Brzydkie" seplenienie międzyzębowe

W tytule napisałam "brzydkie" seplenienie międzyzębowe. Sami spójrzcie, czy taka buzia jest ładna? W seplenieniu miedzyzębowym (sigmatismus interdentalis) przy wymowie głosek s,z,c,dz język wsuwa się między zęby w linii środkowej lub bocznej, żuchwa jest opuszczona i brak jest zwarcia zębów. Brzmienie głosek jest wówczas "tępe". Wymowa może dotyczyć nawet wszystkich trzech szeregów dentalizowanych. Często niezauważana lub bagatelizowana przez rodziców a nawet nauczycieli ponieważ nie następuje tu substytuacja (zamiana głosek np. sz na s). Taką wadę wychwytujemy nie tylko słuchowo, ale i wzrokowo. Obecnie uważa się, że prawie 40% wszystkich dzieci w wieku przedszkolnym oraz szkolnym sepleni. U wielu dzieci seplenienie widoczne jest już podczas wymawiania pierwszych słów. Ogólnie uważa się także, iż niewielka ilość tych dzieci samodzielnie przezwycięży seplenienie. Konsekwencjami niekorygowanego seplenienia może być:
  1. „gapowata, mało inteligentna” twarz– załzawione oczy, nieruchome policzki, twarz bez wyrazu,
  2.  nawykowe oddychanie torem ustnym, czyli otwartą buzią, co zwykle powoduje częste stany zapalne gardła,
  3. wady zgryzu – język, jako bardzo silny mięsień napierając na zęby może powodować wychylanie się zębów przednich na zewnątrz jamy ustnej,
  4. skrócenie i dużo mniejsza ruchliwość górnej wargi.
    Różne przyczyny mogą powodować, że język nie układa się prawidłowo, np:
    1. utrudnione oddychanie przez nos spowodowane powiększonymi migdałkami podniebiennymi lub migdałkiem gardłowym,
    2. alergie, 
    3. brak oczyszczania nosa, nieumiejętne oczyszczanie,
    4. ciągłe infekcje,
    5. nawykowe ssanie smoczka, kciuka, pościeli, itp.
      Duża dziewczynka "zatkana" smoczkiem.
    6. obgryzanie paznokci,
    7. niewłaściwe karmienie niemowląt:
      • smoczek do butelki o zbyt małej średnicy
      • zbyt krótko trwające posiłki piersią lub butelką
      • za duży otwór w smoczku do butelki, powodujący duży strumień mleka
      • picie z tzw. kubka "niekapka".
    Terapia logopedyczna polega na uzyskaniu prawidłowej pozycji spoczynkowej języka (na wałku dziąsłowym, za górnymi zębami), zamknięcie ust i prawidłowe połykanie. Podczas terapii prowadzone są ćwiczenia kinestezji artykulacyjnej (czucie ułożenia narządów artykulacyjnych), ćwiczenia języka i warg, ćwiczenia zasysania i połykania oraz ćwiczenia całego ciała.
    Puszczanie baniek to bardzo dobre ćwiczenie.

środa, 8 lutego 2017

Czy moje dziecko się jąka?



W okresie intensywnego kształtowania się mowy dziecka, w okresie zdania (między 2 a 3 rokiem życia) w jego mowie zachodzą istotne zmiany w zakresie ilości słów, jakości artykulacyjnej, jak również płynności mówienia. Jak przy opanowywaniu każdej nowej umiejętności, tak i przy nauce mówienia mogą wystąpić trudności. Jednym z takich zjawisk jest niepłynność w mówieniu, którą charakteryzuje: powtarzanie sylab i wyrazów, przeciąganie głosek, pauzy, powtórki, wtrącenia (Z. Tarkowski, 2010). Wszystkie ww. objawy mogą świadczyć zarówno o rozwojowej jak i patologicznej niepłynności mówienia Trudno jest odróżnić rozwojową niepłynność mówienia od jąkania wczesnodziecięcego. Rozwojowa niepłynność mówienia to niepłynność mówienia pojawiająca się często u dzieci w wieku 2 – 5 lat i powstaje wskutek intensywnego rozwoju mowy u dziecka. Różnicując rozwojową niepłynność mówienia i jąkanie wczesnodziecięce, prof. Z. Tarkowski  dokonał usystematyzowania wskaźników ilościowych i jakościowych, świadczących o jednej i drugiej niepłynności, czyli mówiąc po prostu nasilenia ich występowania. W RNM nasilenie jest niewielkie i nie towarzyszy mu wzmożone napięcie mięśniowe, współruchy, logofobia (lęk przed mówieniem, przed kontaktem słownym) ani świadomość jąkania się. Tak więc, w JW mogą występować takie objawy jak: niezamierzone przerywanie, powtarzanie, przeciąganie i zniekształcanie głosek, sylab i słów z powodu nieprawidłowego napięcia i koordynacji ruchowej mięśni oddechowych, fonacyjnych i artykulacyjnych, towarzyszące mu współruchy, reakcje wegetatywne oraz zaburzenia interakcji społecznych. W takiej sytuacji wymagana jest terapia interdyscyplinarna.
Przyczyny predestynujące do jąkania:
  • cechy psychiczne- nerwice, nadmierna pobudliwość nerwowa, wrażliwość, lękliwość, nieumiejętność rozładowywania napięcia, dziedziczność, lęk przed odrzuceniem, poczucie niepewności, nadmierna samokontrola mówienia,
  • czynniki utrwalające- błędy w postępowaniu z dzieckiem w okresie RNM: karcenie, nieustanne poprawianie może doprowadzić do utrwalenia patologicznych objawów,
  • dysfunkcje aparatu oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego,
  • czynniki wyzwalające- np. duży stres, szok, uraz, rozłąka.
Co mogą robić domownicy. Przede wszystkim, nie wpadajmy w panikę. Ona z pewnością udzieli się dziecku.
§  nie zwracamy uwagi dziecka na niepłynności w mówieniu, uśmiechamy się do niego,
§  ograniczamy nadmiar bodźców - telewizję, gry komputerowe wywołujące napięcie,
§  staramy się przestrzegać stałego, uporządkowanego rytmu dnia,
§  bawimy się w dmuchanie baniek mydlanych, wiatraczków, bibułek, piórek, piłeczek itp. to świetne ćwiczenia oddechowe,
§  próbujmy czasem mówić do dziecka szeptem,
§   gramy z dzieckiem na instrumentach perkusyjnych np. w odtwarzanie rytmów,
§  pomóżmy dziecku wyrażać i nazywać uczucia,
§  bawmy się w masażyki, świetnie rozluźniają napięcie ciała i budują poczucie bliskości,
§  nie wyręczajmy dziecka w prostych czynnościach, chwalmy za drobne sukcesy,
§  dbajmy, aby dziecko czuło się w domu bezpiecznie.